Çay, işlenmiş bitki yapraklarının kaynatılması veya haşlanması sonucu elde edilen bir içecek çeşididir. Çay bitkisinin bilimsel adı Camellia sinensis'tir. Çay, çalı yapraklarının fermantasyonu sonucu, ısıtılması, kurutulması ve bazen diğer meyve veya bitkilerle karıştırılarak hazırlanmaktadır. Ülkemizde çay, sadece Gürcistan sınırından başlayıp, Fatsa'ya kadar uzanan alan çevresinde yetiştirilebilmektedir. Çayın Türleri Türkiye'de yaygın olarak çay, Doğu Karadeniz bölgesinden toplanmakta olan çay yapraklarından yapılmış kırmızı renkteki içecek için kullanılmaktadır. Çayları birçok özelliğe göre sınıflara ayırmak mümkün olmakla birlikte, üç ana çay çeşidi bulunmaktadır:
Bunların dışında, yetiştiği alan, yaprak ebatı, işleme yöntemi ve fermantasyon yöntemlerine göre de sınıflara ayırabilmek mümkündür. Bitki çayı terimi, meyve ve bitkilerin işlenmesi ile yapılmış olan içecekleri kapsamaktadır. Kuşburnu gibi bitki çaylarında gerçekte çay yaprakları bulunmamaktadır. Bazı bitkilerin aromaları çaylara karıştırılarak meyve ve bitki aromalı çaylar satılmaktadır. Çayın Besin Değerleri ve Faydaları Çay; kafein, tein, teofilin ve antioksidanlar için tamamen doğal bir kaynaktır. İçinde bulunan mineraller sebebiyle kemik ve diş sağlığı için oldukça faydalıdır. Ancak neredeyse hiç karbonhidrat, protein ve yağ içermemektedir. Şeker veya diğer katkı maddeleri ile tatlandırılmaktadır. Çayın başlıca faydaları şunlardır:
Dünya Çay Üretimi Dünyada ilk sırada gelen çay üretici ülkeler şunlardır:
Çaydaki Tein ve Kafein Dengesi Bilimsel araştırmalara göre çayda bulunan tein maddesi, çaydaki kafein ile dengeli bir şekilde bulunmaktadır. Bu madde, doğal bir sakinleştirici olup kafein gibi maddelerde oluşan etkileri dengeler. Bu bakımdan kahve içildikten sonra yaşanan kalp çarpıntısı gibi sorunlar çay içenlerde genel olarak görülmez. Çay içindeki tein maddesi, çayı içen kişinin sinirlerini rahatlatır ve tansiyonunu dengeler. Çayın Kalori Değeri 100 gram çay yaklaşık 1 kalori içermektedir. Şekersiz çayda ise kalori neredeyse bulunmamaktadır. Bu nedenle çay, kalori almadan sıvı tüketimini artırmak isteyenler için ideal bir içecektir. Ekstra Bilgiler Çayın tüketiminde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır:
|